TOPRAKLAMA DIRENCININ AZALTILMASI IÇIN ALINACAK ÖNLEMLER
Insanlarin ve hayvanlarin bulundugu alanlarda topraga geçis direncinin mümkün oldugunca küçük tutulmasi önemli ve hayatidir.Topraklama direncinin mümkün oldugu kadar küçük olmasi, atmosferik elektrik bosalmalarinda yildirimdan korunma tesislerinde meydana gelecek yan atlamalari ve tehlikeleri azaltacagindan bu hususa önem verilmelidir.

Topraklama direncinin azaltilmasi için mümkünse asagidaki toprak tiplerinden biri seçilmelidir.

1. Islak bataklik zemin
2. Kil, balçikli toprak, sürülebilir toprak, killi toprak, az miktarda kum ile karisik killi toprak veya balçik
3. Degisik oranlarda kum ile karisik kil veya balçik, çakil ve taslar
4. Rutubetli ve islak kum
5. Kuru kum, çakilli tebesir, kireçtasi,granit ve çok tasli zeminler ve genç kayalarin zemine çok yakin oldugu alanlardan kaçinilmalidir.

NEM MIKTARININ ARTTIRILMASI

Elektrodun etrafindaki topragin nemi irmak veya yer alti sulari ile arttirilir.Maksada en elverisli olanlar rutubet miktarinin toprak agirliginin % 15-25 ine kadar yükseltilmesi ile elde edilir; ve bu halde geçis direnci yari yariya indirilmis olur.

TUZ ILAVESI

Yukarida tarif edilmis maksada en elverisli nemlilik miktari; su agirliginin ½ si oraninda tuz ilave edilecek olursa (bu tuz ilavesi toprak agirliginin %0.1 ?i oraninda olacaktir) geçis direnci %20 oraninda azalmis olur.Sofra, kaya ve bakir sülfat tuzlari için rakamlar geçerlidir. Suyun tesiri ile tuz, elektrot civarindan akip gittiginden yukaridaki hesaplar neticesinde çikan tuz miktarinin üç misli dogrudan dogruya Elektrodun yanina yedek olarak depo edilmelidir.Göz önüne alinan topraktan yagmur veya kar erimesi neticesinde kuvvetli yer alti su akimlari geçmesi muhakkak sayilirsa tuz ilavesi hiçbir ise yaramaz.

ÇIMLI HUMUS VE TARLA TOPRAGI ILAVESI

Bu usul, tasli,kayali,çakilli zeminlerde kullanilmak için çok elverislidir.Kükürtlü oldugu için kok kömürü kok kömürü kullanmak yasaktir.Odun kömürü ilavesi çok faydalidir.Elektrodun kursun veya çinko kaplamasi gibi tedbirler,toprak direnci üzerinde hiçbir tesir yapmaz.Yalniz paslanma tehlikesine karsi gelir. SERBEST SU Göl,nehir,havuz veya su birikintileri.Bu hallerde Elektrodun dogrudan dogruya suyun içine degil, islak zemine (sahile) konmasi daha uygundur.

BINA IHATASI

Son derece kötü sartlarda izolasyonsuz iletkenlerde korunacak tesis etrafinda bir bina ihata topraklama tesisati yapilir.

TOPRAKLAMA ELEKTRODUNUN TESISATI

Genelde topraklama tesisati en az iki veya 3 adet, genellikle çapi Q12.5 mm ile Q40 mm arasinda ve en az 1.20 mt uzunlugunda topraga dikey olarak çakilan çubuklarla yapilir. Özel sartlar disinda, bir tek uzun çubuk yerine çok sayida paralel çubuk tercih edilir.(ki bu en etkili yöntemdir). Bununla birlikte derine çakilan çubuklar, topragin özdirencinin derine indikçe düstügü yerlerde veya çubuklarin boylarindan daha büyük derinliklerde düsük özdirenç elde ediliyorsa, normal olarak ekonomik gereklerle çakilmaktadir. Topraklama çubuklari yapinin ve inis iletkenlerinin dibine veya pratik olarak mümkün oldugu kadar yakinina çakilmalidir.Topraklamanin yapidan yerlestirilmesi uygulamasi gereksiz oldugu gibi ekonomik de degildir. Toprak sartlarinin çubuklarin paralel kullanilmalarina uygun oldugu yerlerde, çubuklar arasindaki uzaklik, çakilma uzunluklarindan küçük oldugunda, toprak geçis direncinin düsmesi az olur. Çubugun indirme iletkenlerine ve hata iletkenlerine baglantisi kaynakla veya pirinç,bakir,kizil dökümden mamul özel baglanti klemensleri ile yapilacaktir.

Topraklama sistemleri

a. Kaz ayagi biçiminde topraklama
b. Levha elektrodu kullanarak
c. Serit elektrotlar kullanilarak yapilabilir